Covid-19 ve influenza salgınındaki artış nedeniyle yoğun bakımların doluluk oranı yüzde 100’e yaklaştı. Uzmanlardan peş peşe uyarılar geldi. Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, “Hiç yönetilmeyen bir salgından söz ediyoruz” ifadelerini kullanırken, Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da Covid başta olmak üzere grip, menenjit gibi birçok hastalığın aşısı bulunduğunu ve mutlaka aşı olunması gerektiğini söyledi. Ceyhan, “Aşılarla ilgili ortaya atılan kalp krizine neden olduğu yönündeki yalan ifadeler yanlış. Bunların hiçbiri doğru değil. İnsanların aşıya yönlendirilmesi lazım.” dedi.
“Önümüzdeki iki hafta salgın pik yapacak”
Gerçek Gündem’den Ece Seçil Şahin’in haberine göre, Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol, salgının yeni zirveye çıkmaya başladığını söyleyerek uyarılarda bulundu.
Prof. Şenol, “Çocuklarda zatürre vakalarında ve çocuk vakalarında artış vardı. Önümüzdeki haftalarda okullar ara tatile gidene kadar tırmanacak. Oradaki halkayı tamamlayacak. Ondan sonraki ara tatilde de evdekilere bulaş olacağı için erişkin vakaları artmaya başlayacak. Dolayısıyla önümüzde en aşağı 4-8 haftalık bir dönem var. Bu önümüzdeki iki hafta çok daha yüksek bir pike çıkacağını düşünüyoruz. Sıkıntılı olan durum şu, bizim servislere yatırdığımız ileri yaştaki kırılgan hastalar grip, H1N1 ya da Covid olup durumları ağırlaşıyor ve yoğun bakıma vermek zorunda kalıyoruz. Acil servislerde de bekleme sıraları var. Yani hiç yönetilmeyen bir salgından söz ediyoruz özetle.” diye konuştu.
“Koronavirüs salgını hiçbir zaman bitmedi”
Koronavirüs salgınının hiçbir zaman bitmediğini söyleyen Prof. Şenol, “Koronavirüs salgını hiçbir zaman gitmedi, biz gitmediğini söyledik. Değişerek geldiğini söylemiştik. Bazı varyantlarda daha hafif seyrediyor. Yurt dışında insanlar zincirlenmiş aşıyla tekrarları yaptırıyorlar ve onlarda Altın Standart adını verdiğimiz kullanılabilecek ölüm önleyici ilaçları var. Bizde bunların hiçbirisi yok. Dolayısıyla bizde tırmanmaya başladığındaki durum çok daha vahim olacaktır.” değerlendirmesini yaptı.
“Grip aşısı yaptırılmalı”
H1N1 şu anda erişkinlerde çok hâkim vaziyette. O yüzden herkesin aşı yaptırması lazım. Herkeste belirtileri farklı seyretmesi kaçınılmaz. İleri yaştakiler ve bağışıklığı kırılgan olanlarda ölümcül seyredebilir diyoruz ve bu hiç de az rakamlar değil.” diye konuşan Prof. Şenol, “Salgından korunmak için grip aşısı yaptırılmalı, el yıkamaya özen gösterilmeli ve iyi yaşam kurallarına uymak ve toplu taşımalarda ve toplu havasız alanlarda maske takmak çok önemli.” İfadelerini kullanarak, salgından korunmak için mutlaka aşı olunması gerektiğini söyledi.
“Gripte en yüksek vaka sayısı beklediğimiz dönemdeyiz”
Birçok salgının aynı anda görüldüğünü belirten Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan da yaptığı değerlendirmede, “Genel anlamda salgın bilimi açısından bakarsanız salgın demek mümkün. Çünkü beklediğinizden daha fazla görüyorsanız onun adı salgındır. Şu anda solunum yolları hastalıkları artış gösterdi. Bunların içerisinde gripte en yüksek vaka sayısı beklediğimiz dönemdeyiz. Türkiye’de Aralık’ın son haftası ve Ocak’ın ilk haftası pik düzeyine ulaşır. Şimdi de tam o dönemdeyiz. Nitekim Sağlık Bakanlığı’nın sistemi var. Orada her gelen vakadan değil ancak seçilmiş vakalardan örnekler gönderiliyor. 2023’ün son haftasında 207 örnek gönderilmiş bunların 59’u grip çıkmış. Onun dışında benzer tabloya yol açan virüsler var. İkinci sırada soğuk algınlığı var. Üçüncü sırada RSV dediğimiz küçük çocuklarda ağır bronşite yol açan bir virüs var. Dördüncü sırada da diğer koronavirüsler. Covid’e neden olan değil ama diğer koronavirüsler var. Bu sistemde Covid bakılmıyor. Bu virüslere tek tek testte bakılıyor ama Covid için ayrı bir test yapmanız lazım, bakanlık öyle bir sistem yürütmüyor. Ancak bu 207 vakadan bir kısmı muhtemelen Covid. Yeni çıkan varyant JN1 tüm dünyada görüldüğüne göre Türkiye’de de mutlaka var.” diye konuştu.
“Sağlık merkezlerinde, polikliniklerde ve acil servislerde ciddi bir yoğunluk var”
“Bu hastalıkların artmasının temel nedenlerinden bir tanesi, 3 yıl boyunca insanları birbirleriyle temasını önleyerek tuttuktan sonra birdenbire önlemlerin hepsini ortadan kaldırınca doğal olarak hastalık sayıları arttı.” değerlendirmesini yapan Prof. Ceyhan, “Şu anda bakanlık sayı bildirmiyor ama bizim gördüğümüz bütün sağlık merkezlerinde, polikliniklerde, acillerde ciddi bir yoğunluk var. Bunların bir kısmı da grip vakaları. Bir kısmı yatıyor. Dolayısıyla yatak sıkıntısı da var. Grip tarih boyunca ve günümüzde en çok insan öldüren nedendir. ‘İnsan en çok neyden ölür’ sorusu sorulsa depremler, savaşlar da dahil birinci sırada grip vardır. Bu kadar çok grip görünce özellikle risk gruplarında ölüm vakaları olması beklenir. Covid’de de yüksek oranda değil ancak risk gruplarında az da olsa ölüm vakaları var.” ifadelerini kullandı.
Alınabilecek önlemler
Aşılamanın önemine dikkat çeken Prof. Ceyhan, salgın hastalıklardan korunmak için özellikle risk gruplarının kalabalık ortamlarda maske takması gerektiğini söyledi.
Prof. Ceyhan şunları kaydetti:
“Bu hastalıklardan korunma yöntemlerini ikiye ayırmak lazım. Bir tanesi bariyer önlemleri yani fiziki önlemler, diğeri ise aşılar. Bütün bu salgın hastalıklar içerisinde Covid’in, gribin, menenjitin aşısı var. Şu dönemde aşılanmada ortaya çıkabilecek ihmaller olmamalı. Aşıyla ilgili hiçbir karşılık verilmediği için yanlış bilgiler ortaya atılıyor. Bu nedenle sadece salgın aşılarında değil çocuk aşılarında da düşüş olduğu ortaya çıktı. Çocukluk aşılarının hiç şakası yok. Eğer yaptırmazsanız ölüm vakaları göreceksiniz. Covid aşısıyla ilgili konuşulan yalan ifadeler kalp krizi yaptığı, kansere yol açtığı gibi ifadelerin hiçbiri doğru değil. Ciddi yan etkilerin görülmediğini çok iyi biliyoruz. Salgın hastalıklardan korunmak için insanların aşıya yönlendirilmesi lazım. Kalabalık alanlarda maske takılması lazım.”
